Universidad Pública de Navarra - Nafarroako Univertsitate Publikoa
Nafarroako Unibertsitate Publikoa
| Kodea: 305102 | Irakasgaia: ANTZINATEAREN HISTORIA | ||||
| Kredituak: 6 | Mota: Oinarrizkoa | Ikasmaila: 1 | Iraupena: 1º S | ||
| Saila: Giza eta Hezkuntza Zientziak | |||||
| Irakasleak: | |||||
| LANZ BETELU, JOKIN (Resp) [Tutoretzak ] | |||||
Deskripzioa/Edukiak
Antzirako Ekialde Hurbileko, Egiptoko, Greziako eta Erromako testuinguruko gizarteen garapena. Antzinaroko iturri eta metodologia propioen ikertze eta erabilpena.
Gaitasun orokorrak
Oinarrizko gaitasunak
OG1 - Ikasleek bigarren hezkuntza orokorreko oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo batean ezagutzak dituztela eta ulertzen dituztela frogatu izatea eta, nahiz eta testu-liburu aurreratuetan laguntza bilatu, beren ikasketa-alorreko abangoardiatik datozen ezagutzak dauzkatela adierazten duten zenbait alderdi kontrolatzeko mailan daudela frogatzea.
OG2 - Ikasleek eskuratutako ezagutzak euren lanetan edo bokazioetan modu profesionalean aplikatzen jakitea, eta beren ikasketa arloaren barruan arrazoiak prestatzearen eta defendatzearen bidez zein problemen ebazpenaren bidez demostratzen diren gaitasunak edukitzea.
Gaitasun orokorrak
GO1 - Aldi historiko desberdinetako egoerak interpretatzeko gaitasun analitikoa erabiltzea.
GO2 - Gizarteen bilakaera historikoa ikuspegi multidiziplinarra eta sendotasun historiografikoa duten ebazpenak emanez interpretatzea.
Berariazko gaitasunak
BG1 - Aldaketa sozialeko luzera-prozesuen ildo nagusiak laburbiltzea, egungo arazoen jatorri historikoa aintzat hartzeko
BG5 - Aldaketa dinamikek eta iraganaren herentziak duten elkarrekiko lotura aztertzea eta azterketa hau egoera historiko desberdinei aplikatzea.
BG6 - Azken mendeetan gertatutako eraldaketa handien eragina aztertzea, orainaldian duten inpaktua balioztatzeko.
BG8 - Ondare arkeologikoaren ezagutza aztertzea, eguneroko bizitzaren aztarna materialen eta adierazpen artistiko eta kulturalen bidez, gizarte historikoen ezaugarri eta bilakaera baloratzeko.
Ikasketaren emaitzak
IE2- Kontinente ezberdinetan Aurrehistoriatik Antzinate Berantiarrerainoko etapa eta prozesu ezberdinak identifikatzea.
IE3- Ekialde Hurbila, Egipto, Grezia eta Erromako antzinako kulturek egindako ekarpenak identifikatzea, ondorengo garapen historikoan izandako eragina baloratzeko.
IE4- Antzinaroko zibilizazio handienen gizarte eta politika egituren eta egitura ekonomikoen oinarrizko ezaugarriak definitzea, garaiko hirietako eta landa eremuetako gizarteetako bizimoduetan izan zuten eragina azaltzeko.
Metodologia
Irakas metodologiak
- Adierazpenezko metodoa
- Ariketa eta problemen ebazpena
- Ikasketa kooperatiboa talde txikietan
Jarduera hezigarriak
| Jarduera hezigarria | Orduak | Aurrez aurrekoa |
| TALDE OSOA - Talde osoak jasotako klaseak | 42 | 100 |
| PRAKTIKAK - Klase praktikoak | 12 | 100 |
| KOOPERATIBOA - Talde kooperatiboetan eginiko lan eta proiektuak | 20 | 10 |
| AUTONOMOA - Ikaslearen bakarkako lana eta ikasketa | 70 | 0 |
| TUTORETZAK - Tutoretzak | 2 | 0 |
| EBALUAZIOA - Pruebas de evaluación | 4 | 100 |
| GUZTIRA | 150 |
Ebaluazioa
| Ikaskuntzaren emaitza |
Ebaluazio jarduera |
Pisua (%) | Errekupera daitekeen edo ez |
Eskatzen den nota minimoa |
|---|---|---|---|---|
| IE2- Kontinente ezberdinetan Aurrehistoriatik Antzinate Berantiarrerainoko etapa eta prozesu ezberdinak identifikatzea. IE3- Ekialde Hurbila, Egipto, Grezia eta Erromako antzinako kulturek egindako ekarpenak identifikatzea, ondorengo garapen historikoan izandako eragina baloratzeko. IE4- Antzinaroko zibilizazio handienen gizarte eta politika egituren eta egitura ekonomikoen oinarrizko ezaugarriak definitzea, garaiko hirietako eta landa eremuetako gizarteetako bizimoduetan izan zuten eragina azaltzeko. | Parte hartze aktiboaren erregistroa | 5 | Ez | Ez |
| Bakarkako lanaren ebaluazioa | 20 | Berreskuragarria irakasleak helarazitako jarraibide eta datetan lana zuzendurik entregatuz | %40 | |
| Memoriaren aurkezpena | 20 | Berreskuragarria irakasleak helarazitako jarraibide eta datetan lana zuzendurik entregatuz | %40 | |
| Ahozko aurkezpena | 5 | Ez | Ez | |
| Proba idatzia | 50 | Berreskuragarria proba idatzi berri baten bitartez | %40 | |
| Guztira | 100 | 90 | %50 |
LANAK. Entregaturiko edozein lan edo praktiketan plagioa detektatuz gero, praktika edo lan hauek baztertuak izanen dira. Plagio gisa ulertzen duguna da, erreferentziarik erabili gabe norberarenak ez diren eduki edo materialak erabiltzea, bai literalki erabiliak badira, baita norberaren hitz propioekin berridatzia baldin bada. Ikasleak informazio zientifikoaren erabilera etikoan hasiera pausoak eman behar dituzte erabilitako iturriak modu kritikoan baloratu dezaten.
IDATZIZKO PROBA. Ikasleek landutako edukien inguruko galdera motz, garatzeko galdera edota irudien edo mapez osaturiko azterketa partzialak izanen dituzte. Gaindituz gero, ikasleak eduki horiek ez ditu zertan bukaerako azterketarako ikasi beharrik izanen.
Gai-zerrenda
1.- Sarrera: Antzinateko Historia Historia Unibertsalaren baitan. Laburpen historiografikoa. Iturriak eta beren problematika.
2.- Mesopotamiaren historia: Ingurune fisikoa: Tigris eta Eufrates ibaiak. Zonaldearen garapen kronologikoa. K.a. III. milurtekoa: Sumer, Akad, Gudea eta garai Neosumeriarra. K.a. II. milurtekoa: Asiria eta Babiloniaren gorakada. Garai kasita. Inperio Hitita. K.a. I. milurtekoa: Asiria, Babilonia eta Israel. Mitologia eta erlijioa. Gilgameshen poema.
3.- Egiptoren Historia: Ingurune fisikoa: Nilo ibaia. Egiptoko historiaren garapen kronologikoa. Egiptoren hastapenak: Aurredinastikoa. Tinatia garaia (I-III dinastiak). Aitzinako Inperioa (III-VI dinastiak). Lehen tarteko aroa (VII-XI dinastiak). Tarteko Inperioa (IX-XII dinastiak). Bigarren tarteko aroa (XIII-XVII dinastiak). Inperio Berria (XVIII-XX dinastiak). Hirugarren tarteko aroa (XXI-XXV dinastiak). Aro Berantiarra (XXVI-XXXI dinastiak). Hileta mundua eta erlijioa.
4.- Greziaren historia. Egeoko kulturak: Garai Minoiko eta Mizenikoak. Aro Iluna: Homero. Aro Arkaikoa: Atenas eta Esparta. Pisistrato eta Klistenesen Atenas, Gerra Medikoak eta Peloponesoko Guda. Inperio Mazedoniarra eta Grezia helenistikoa. Polisaren sorrera. Periklesen mendea, Atenas eta pentsamendu filosofikoa.
5.- Erroma. Erromaren sorrera: Erromaren fundazioa eta monarkia. Erromako erregeak. Errepublika: patrizioak eta plebeioak. Erromatar estatu errepublikarra. Italia eta Mediterraneoaren konkista. Hispaniaren konkista. Guda Zibilak (K.a. II-I). Errepublikaren amaiera: Pompeio, Zesar eta Marko Antonio. Erromatar Goi Inperioa: Augusto eta printzipatua. Julio-klaudiar dinastia. Hiru enperadoreen urtea (K.o. 68-69). Flaviar dinastia. Erroma baskoien lurraldean. Trajano, Adriano eta antoninotarrak. Severotarrak eta III. mendea: krisi militarra. Erromatar Behe Inperioa: Diokleziano, Konstantino eta Teodosio. Barbaroen inbasioa eta inperioaren gainbehera.
Bibliografia
Sar zaitez irakasleak liburutegiari eskatu dion bibliografian.
Oinarrizkoa
Bravo, G. (2019), Historia del Mundo Antiguo. Una introducción crítica. Alianza Editorial. Madrid.
Hidalgo de la Vega, M.J.; Sayas, J.J. eta Roldán, J.M. (2008), Historia de la Grecia Antigua. Universidad de Salamanca.
López Melero, R., (2011), Breve historia del Mundo Antiguo. Ramón Areces, Madrid.
Podani, A.H. (2016), El antiguo Oriente Próximo. Una breve introducción. Alianza Editorial, Madrid.
Roldán, J.M. (2005), Historia de Roma. Universidad de Salamanca.
Urruela Quesada, J. eta Cortés Martín, J. (2018), La civilización del Egipto faraónico. Marcial Pons, Madrid.
Osagarria
Alföldy, G. (2012), Nueva Historia social de Roma. Alianza, Sevilla.
Blázquez, J.M. et al. (1992), Historia de Oriente Antiguo.Cátedra, Madrid.
Blázquez Martínez, J.M. eta Ozcáriz Gil, P. (koord.) (2013), La administración de las provincias en el Imperio romano. Dykinson, Madrid.
Bottéro, J. et al. (1996), Introducción al Antiguo Oriente. Crítica, Barcelona.
Campbell, B. (2013), Historia de Roma desde los orígenes hasta la caída del Imperio. Crítica, Barcelona.
Christol, M.-Nony, D. (1988), De los orígenes de Roma a las invasiones bárbaras. Espasa-Calpe, Madrid.
Domínguez Monedero, A. eta Pascual, J. (1999), Esparta y Atenas en el siglo V. Síntesis, Madrid.
Fernández Nieto, F.J. (2005), Historia Antigua de Grecia y Roma. Tirant lo Blanch, Valencia.
Fernández Uriel, P. (1996), Historia Antigua Universal, vol. II. El mundo griego. Madrid.
Gómez Espelosín, F. J. (1998), Introducción a la Grecia antigua. Madrid.
Lara Peinado, F. (2017), Mitos de la antigua Mesopotamia. Héroes, dioses y seres fantásticos, Dilema, Madrid.
Larrañaga, K. (2007), El hecho colonial romano en el área circumpirenaica occidental, UPV/EHU, Gasteiz.
Le Roux, P. (2015), Erromatar Goi Inperioa Mendebaldean. Augustorengandik severotarrengana. K.a. 31-K.o. 235. EHU-UPV, Vitoria-Gasteiz.
Liverani, M. (2008), El antiguo Oriente. Historia, Sociedad y economía. Crítica, Madrid.
López Barja, P. eta Lomas, F.J. (2004), Historia de Roma. Akal, Madrid.
López Melero, R. eta Sayas, J.J. (1989), Historia de Grecia antigua. Cátedra, Madrid.
Margueron, J.C. (1996), Los mesopotámicos. Cátedra, Madrid.
Ortiz de Urbina, E. eta Vallejo, J.M. (ed.) (2018), Métodos y técnicas en Ciencias de la Antigüedad. Estudios sobre investigación y docencia. UPV-EHU, Vitoria-Gasteiz.
Padró, J. (1999), Historia del Egipto faraónico. Alianza, Madrid.
Pérez Largacha, A. (2006), Historia antigua de Egipto y del Próximo Oriente. Akal, Madrid.
Podani, A.H. (2016), El antiguo Oriente Próximo. Una breve introducción. Alianza Editorial, Madrid.
Rostovzeff, M. I. (1972), Historia social y económica del Imperio Romano, Espasa-Calpe, Madrid.
Sanmartín, J. eta Serrano, J. M. (1998). Historia antigua del Próximo Oriente. Mesopotamia y Egipto. Akal Textos, Madrid.
Shaw, I. (ed) (2007), Historia Oxford del Antiguo Egipto, La Esfera de los Libros, Madrid.
Wagner, C. (1996), El Próximo Oriente Antiguo. Síntesis, Madrid.
Hiztegiak
Gómez Espelosín, F. J., et alii (2005), Diccionario de términos del mundo antiguo, Alianza, Madrid.
Jimeno, R., (dir.) (2020), Notitia Vasconiae. Baskoniako historialarien, legelarien eta pentsalari politikoen hiztegia. I. Liburukia: Antzinaroa, Erdi Aroa eta Aro Modernoa, Marcial Pons, Madrid
Lara Peinado, F. (2009), Diccionario de instituciones de la Antigu¿edad, Cátedra, Madrid.
Mapak eta atlasak
Beltrán, F. eta Marco, F., (2019), Atlas de Historia Antigua, Zaragoza: Pórtico (1ª ed. 1987).
Grant, M., (2004), Atlas Akal del mundo clásico, Akal, Madrid.
Kinder, H. - Hilgemann, W. - Hergt, M. (2007), Atlas histórico mundial. De los orígenes a nuestros días, Istmo, Madrid.
Irakasleak liburutegian eskatutako bibliografiarako esteka:
Non emango den
Campus Arrosadía de la Universidad Pública de Navarra. Para conocer el aula concreta, consulte en la página Web de la Facultad de Ciencias Humanas, Sociales y de la Educación.